In een appartementencomplex had een afbouwbedrijf een wand- en plafondafwerking aangebracht. De lichte scheidingswanden bestonden uit gipsblokken (wit en roze, 70 en 100 mm dik), afgewerkt met stucmateriaal. Tussen de betonnen prefab-plafonds en de gipsblokwanden was een stelruimte van 10 tot 20 mm aangehouden, opgevuld met Pur-schuim. Ook de betonwanden en HSB-elementen werden voorzien van een gipsgebonden pleistersysteem. Na het stucwerk werden de plafonds afgewerkt met spack spuitpleister en de wanden met een glasvlies versterkt verfsysteem. Enkele weken later vertoonden meerdere wanden in verschillende appartementen opbollend glasvliesbehang, vooral bij puien, plafondaansluitingen en inwendige hoeken. Hierbij kwam het behang inclusief stucwerk los van de ondergrond. De hoofdaannemer vroeg Technisch Bureau Afbouw om dit probleem te onderzoeken.
Inspectie wandafwerking: bevindingen
Tijdens de inspectie constateerde Ed van der Plas, onze stukadoorsexpert, het volgende:
- Een strook glasvlies versterkt behang was verwijderd van de tussenwand (links) en de wand aan de zijde van de pui (links).
- Aan de voorzijde van de onthechte strook glasvlies was een opbolling zichtbaar, veroorzaakt door de losgekomen gestukadoorde afwerking erachter. Op de achterzijde van de onthechte strook bleven hechtende gipsfragmenten zichtbaar. De schade bevond zich uitsluitend aan de achterzijde van de tussenwand en de linkerzijde van de achterwand (gevelpui).
- Op de schadeplekken waren restanten van gipsmortel zichtbaar op de roze gipsblokken en platen. Dit duidde op een inwendige onthechting van de gipslaag.
- De voeg tussen het betonplafond en de bovenzijde van de gipsblokken/platen was 10 tot 20 mm breed, volledig gevuld met groen pur-schuim. Het schuim was recht afgesneden en grotendeels bedekt met een hechtende stuclaag van 3 tot 5 mm dik.
- In de stucmortel op de platen, ter hoogte van de onthechting van het glasvlies versterkt verfsysteem, was een fijnmazig wapeningsweefsel aangebracht.
Wandonthechting: oorzaken, gevolgen en advies
“Na mijn inspectie kon ik concluderen dat de onthechting werd veroorzaakt door druk- of schuifspanningen vanuit de plafonds (breedplaatvloeren)”, legt Ed uit. “Hierdoor werd het pur-schuim licht ingedrukt, waardoor de daarop aangebrachte gipsgebonden stucafwerking werd losgedrukt. Normaal gesproken veroorzaakt dit kleine scheuren en plaatselijke onthechting.In dit geval was echter een glasvlies versterkt verfsysteem aangebracht. Dit systeem vergrootte de sterkte van de gipslaag en verdeelde de spanning, waardoor de onthechting over een groter oppervlak plaatsvond, vooral bij de gipsblokwanden. Bij de afwerking (op de HSB-gevelelementen) was de schade kleiner. Dit kwam doordat de platen niet tot het plafond doorliepen, de naden waren voorzien van een wapeningsweefsel, en de spanningen vanuit de plafondconstructie hier minder invloed hadden.”
TBA-richtlijn 1.3 Voor de verwerking van cellenbeton- en gipsblokken
“De TBA-richtlijn 1.3 voor gips- en cellenbetonblokken (maart 2019) geeft aan dat vooraf een constructeur moet bepalen of er druk- en schuifspanningen vanuit de constructie kon optreden. In deze situatie was de schade het gevolg van plaatselijke spanningen vanuit de constructie, wat vooraf moeilijk te voorspellen of te berekenen was. De afwerking van de gipsblokken was technisch correct uitgevoerd. Kleine scheurtjes bij plafond-wandaansluitingen waren normaal door materiaalwerking, maar door het glasvlies versterkte verfsysteem werd het spanningsgedrag zichtbaarder. Een bouwkundig constructeur moest vaststellen of deze spanningen tijdelijk waren of bleven aanhouden. De juiste reparatiemethode hing af van zijn advies.”
Kijk voor meer informatie over onze diensten op www.tbafbouw.nl/diensten of bel 070 33 66 500.